Duchowość kobieca jest jednym z najbardziej różnorodnych i dynamicznych nurtów współczesnego pogaństwa. Kobiety szanowane są we wszystkich pogańskich tradycjach. Wzbogaciły pogaństwo o silnie inspirującą wizję bogini – od dawna ignorowanego aspektu boskości. Silne i dumne, posiadające własną wizję, zasłużenie piastują w nim pozycję Kapłanek.

Kobiety działają w wielu tradycjach pogaństwa, ale także założyły własne, przybierające wiele form, często silnie związane z dążeniami feminizmu.

Czerpiąc inspirację z obrazu bogini, kobiety odkrywają własne, żeńskie misteria. Dla części kobiet wiąże się to z wyparciem się wszystkich rzeczy postrzeganych jako patriarchalne; dla innych jest to duchowe wezwanie do pozbycia się restrykcyjnych uwarunkowań narzuconych przez społecznie przyjęte stereotypy kobiecości. Kobiety te uważają, że odzyskują lub tworzą na nowo pojęcie kobiecości. Badają one mitologie świata, by odkryć głębsze znaczenie tego, co to znaczy być płci żeńskiej. Pragną też ożywić swoje odkrycia wprowadzając je w praktykę we własnym życiu, a także dzieląc się nowozdobytą wiedzą poprzez mit, pieśń, taniec, oraz, kiedy to potrzebne – działania polityczne.

Jedną z najbardziej znanych kobiecych tradycji jest ruch dianiczny, nazwany tak na cześć bogini Diany. Istnieje wiele jego aspektów. Dwa pierwotne nurty założone zostały przez Z. Budapest i Morgan McFarland z USA. Wiele grup dianicznych wyklucza mężczyzn i postrzega swoją tradycję jako wspólnotę kobiecą, religię kobiet, głęboko inspirując się ideą matriarchatu. Inne uwzględniają mężczyzn, lecz uważają ich rolę za mniej istotną od roli kobiet.

Wiele dianicznych grup czci tylko boginię, a te uznające boga uważają bóstwo męskie za część misteriów bogini.

Tradycje kobiece są często eklektyczne, o luźnej strukturze. Zwykle bywają wysoce twórcze i zawierają wiele elementów spontanicznych. Niektóre z tych tradycji wzorowane są na praktykach wiccańskich i w podobny sposób wykorzystują rytuały oraz celebrują święta pór roku, inne mają charakter bardziej szamański, a jeszcze inne łączą w sobie aspekty różnych tradycji, tworząc nowe, wyjątkowe ścieżki.

Tradycje kobiece posiadają szczególnie wyraźną wizję Ziemi jako bogini. Głęboko angażują się w opiekę nad Ziemią oraz chronienie jej przed gwałtem zadawanym przez współczesną cywilizację. Troszczą się one o uzdrawianie Ziemi i uzdrawianie obrazu kobiet.

„Bogini budzi się w nieskończonej ilości form i tysiącu przebrań. Odnajduje się ją tam, gdzie najmniej się jej spodziewa, pojawia się ona znikąd i zewsząd, by oświecić otwarte serce.”

Starhawk, The Spiral Dance, Harper and Row, NY, 1989 edition.